BARİATRİK CERRAHİ SONRASI BESLENME

·        Yüksek kalorili yiyecekler ve içecekler tüketilmemelidir.

·        Bu sebeple yenilen tüm yiyecek ve içecekler kayıt edilmelidir.

·        Tüm porsiyonlar ölçülmelidir.

·        Ensure, Boots vb. suplementleri uzun süre kullanmaktan kaçınılmalıdır.

·        Sadece düşük kalorili gevrekyağsız süte katarak kullanılmalıdır.

·        Yağsız süte ek olarak yalnızca düşük kalorili içecekler tüketilmelidir.

·        Fazla fiziksel aktivite yapmaktan kaçınılmalıdır.

PROTEİN – DİYETİN GEREKLİ PARÇASI OLMALIDIR!

PROTEİN NEDİR?

Protein tüm dokuların ve besini kullanan yapıların bakımından ve devamından sorumludur. Kas, kemik, organlar, saç ve cilt protein içerir. Sağlıklı kalabilmek için, yetişkin bir kadın günde 50-60 gr, yetişkin bir erkek ise günde 60-70 gram protein almalıdır. Cerrahi sonrası, günde minimum 60 gr protein alınmalıdır.

En iyi protein kaynakları: yağsız et, tavuk(kümes hayvanları), balık, süt, süt ürünleri, az yağlı fıstık ezmesi, kurubaklagiller ve yumurtadır. Kullanılabilecek az yağlı günlük ürünler: yağsız kuşbaşı et, beyaz ya da kırmızı kümes hayvanları eti(derisi dışında), yumurta ve yumurta yerine geçenler.

Yemekleri hazırlarken kızartma yapmaktan sakınılmalıdır.  Bu ekstra yağ demektir ve rahatsızlığa sebep olabilecektir. Kızartma yerine fırında pişirme, ızgara, haşlama tercih edilmelidir. Ayrıca, imkân olduğu kadar az yağlı ya da yağsız ürünler tercih edilmelidir.

PROTEİN TAKVİYESİ

PRATİK YÖNTEM:  Protein takviyesi 200 kkal den daha az, karbonhidratta 20 gr dan az, protein en az 15-20 gr olmalıdır.

Bu ürünler yemek yerine kullanılmalıdır.

 *NOT: Protein takviyesi  için size uygun olan ürünü diyetisyeniniz belirler. Herhangi bir ürünü kullanmadan önce diyetisyene veya cerraha sorunuz.

KAFEİN NEDİR?

Kafein uyarıcıdır ve doğal olarak 60’dan fazla bitkide bulunur; kakao, çay ve kahvede dahil. Kafein aynı zamanda meşrubatlara, reçetesiz ilaçlara, protein tozu ve içecekleri içeren diyet takviyelerine de eklenir.

Kafein anlık olarak kalp hızlandırır, enerjiyi arttır ve genellikle yorgunlukla mücadelede kullanılır. Kafein diüretik gibi davranır bu da sıvı kaybı anlamına gelir. Sonuç olarak eğer kafeini sıvı alımının ana kaynağı olarak kullanılırsa kafein sizi susuz bırakabilir.

Tavsiye edilen günlük kafein miktarı 300 mg olarak ya da 90-150 gr fincan kahveden daha az olarak belirlenmiştir.

Ancak en iyisi operasyondan sonra kafeinden kaçınmaktır. Her 240 gr kafeinli içecek yerine 240 gr kafeinsiz içecek eklemeniz gerekir. Eğer ameliyattan sonra kafein almaya devam ederseniz hedeflenen sıvı miktarına ulaşmanız çok zor olacaktır. Eğer diyetinizde çok yüksek miktarda kafein almaya devam ederseniz, ameliyata kadar kademeli olarak kafein alımınızı azaltmanız gerekir. Bu kafein bırakmada baş ağrılarını önlemek için yardımcı olacaktır.

BAZI GENEL KAFEİN İÇEREN YİYECEK VE İÇECEKLER

BARİATRİK CERRAHİ SONRASI GEREKLİ VİTAMİN VE MİNERAL TAKVİYELERİ

Gastrik bypass ya da sleeve gastrektomi  ameliyatından sonra hastanın belirli vitamin ve mineral ihtiyaçlarını karşılamak için takviye alması gerekir.

Cerrahi sonrası ek alınmadığında hastalarda eksiklikleri gözlemlenmiştir. En çok etkilenen besin maddeleri demir, B₁₂ vitamini, Ca ve D vitamini olmuştur.

Gerekli olan tüm takviyeler aşağıda listelenmiştir. Yerel eczanelerde reçetesiz olarak mevcuttur. Eğer takviyeleri bulmada ya da tolere etmede herhangi bir zorluk varsa öneri için diyetisyeninize ya da cerrahınıza başvurun.

·        Eğer D₃ vitaminin günlük alınması gereken doz alınmadıysa (50.000 ıu).

ZORUNLU TAKVİYE NEDİR VE NEDEN ALMALIYIZ?

MULTİVİTAMİN:

·        Toz versiyonu seçiniz, sakızlı versiyonu değil

·        Multivitaminleri yeterli olarak almanız mikro besinlerden ihtiyacınızı karşılamanıza yardımcı olur.

B₁₂ VİTAMİNİ:

·        Günlük 1000 mcg dilaltı ya da hap formu ile alınabilir.

·        Cerrahınıza reçete yazdırarak aylık enjeksiyon olarak alınabilir.

·        B₁₂ vitamini kan hücreleri, sinir işlevi, besinlerin sindirim ve emilimine ve protein sentezine yardımcı olur. Vitaminin eksikliği sonucu anemi türlerine neden olur.

DEMİR:

·        Günlük 18 mg ek multivitamin olarak demir alın.

·        Demir aşağıdaki şekillerden herhangi biri olarak bulunabilir: demir fümarat, demir sülfat ya da demir glukonat

·        Demir tüm vücudun oksijen sağlayan kırmızı kan hücreleri için çok önemlidir.

·        Her bir demir suplementinin günlük almanız gereken demir ihtiyacınızın tamamı karşılamalıdır.

ETKİLEŞİMLER: Demiri aldıktan 1-2 saat önce ya da sonra kalsiyum almalısınız. Demir ile süt, yumurta, peynir, tam tahıllı ekmek ve kahvaltılık gevrek tüketmeyiniz

·        Demir ishal veya kabızlığa neden olabilir.

D VİTAMİNLİ KALSİYUM SİTRAT:

·        Günlük 1000-1500 mg alınmalıdır. Kalsiyumun en iyi emilim dozu bir seferde 500-600 mg’dır.

·        Kalsiyum sitrat formu diğer formlarına göre daha iyi emilir çünkü emilmesi için mide asidi gerektirmez.

·        Ca ve D vitamini takviyesi kemik güçlenmesi İçin önemlidir, kalbin pompalanmasına yardım eder ve yumuşak dokuyu onarır.

ETKİLEŞİMLER: Kafeinli ürünler, ıspanak ve tam tahıllı ürünler emilimini azaltabilir.

·        Kalsiyum aldıktan en az 1-2 saat önce veya sonra demir alındığında, kalsiyum demir emilimini azaltır.

D₃ VİTAMİNİ:

·        Haftalık maximum doz D₃ vitamini alınmıyorsa günlük 2000 IU tablet formunu alın.(50,000 IU)

·        D vitamini vücudun uygun büyümesi, kemik ve dişlerin gelişimi için gerekli olan kalsiyum ve fosforun emilimine yardımcı olur.

OPTİMAL SUPLEMENT NEDİR VE NEDEN ALINMALI?
 

GAİTA YUMUŞATICI

·        Eğer ihtiyaç varsa günlük ya da 3. günde konstipasyonu yönetmek için alınabilir.

BİOTİN

·        Operasyon önce ve sonrasında ağırlık ve saç kaybını önlemek/azaltmak için alınır.

Çiğnenebilir suplementleri almak zorunda değilsiniz. Bazı hastalar diyetle ilerlerken bunu daha iyi tolere edebilir.

Düzenli bir diyetle kapsülü daha iyi tolere edilebilir.

FAZ1

Berrak Sıvı Diyeti (Sadece hastanede yatanlar için)

1. Ameliyattan sonra, cerrah ve beslenme uzmanı uygun görene kadar hiçbir gıda ve hiçbir sıvı tüketilmemelidir.

2. Uygun görüldüğünde, alacağınız sıvılar: şekersiz elma ya da üzüm suyu, şekersiz jelatin (kırmızı olmayan)* ya da kafeinsiz** çay.Her saatte 30 ml sıvı içebilirsiniz. Eğer saatte 30 ml sıvıyı tolere ederseniz, saatte alacağınız sıvı miktarını 60 ml’ye yükseltebilirsiniz. Eğer bulantınız olursa saatte alınan sıvı miktarı 30 ml’ye düşürülür.

3. Eve gidildiğinde, tolere edildiği kadar sıvı alınabilir. Saatte 2 ölçü (60ml) sıvı içmeye devam etme zorunluluğunuz yoktur. Vücudunuzu dinleyip, tokluk hissettiğinizde durun.

4. İçecekler yavaş içilmelidir. *Pipet kullanılmamalıdır.

5. Size yüksek miktarlarda sunulan sıvılar olabilir. Her şeyi bitirmek zorunda değilsiniz. Tok hissettiğinizde durun!

6. Ameliyattan sonra ilk birkaç gün bulantı ve kusma yaşamak normaldir. Sıvıları yavaş için. Eğer bulantı ya da kusma olursa hemşirenizle görüşün.

**Ameliyat sonrası kafeinden uzak durulmalıdır, çünkü kafein diüretiktir. Bu, sıvı kaybına sebep olur ve sıvı dengenizi bozar.

***Eğer ameliyattan sonra pipet kullanırsanız midenize hava kaçmasına sebep olursunuz. Bu tok hissetmenize sebep olacak, midenizde sıvılara daha az yer kalacak ve ihtiyacınız olan sıvı dengeniz, olması gerekenden daha az olacaktır.

FAZ 2
 

TAM SIVI DİYETİ (2 HAFTA)

1.Hastaneden taburcu edilirken tam sıvı diyetine başlanır.

2.Diyetisyen tarafından aksi belirtilmedikçe 2 hafta boyunca uygulanır.

3.Bulantı ve kusmayı önlemek için, sıvıları yavaş için. Her öğünde ¼ kupa (60ml) ya da 30 dakika içerisinde tolere edebiliyorsanız protein kaynağı sıvıyı daha fazla içebilirsiniz. Hepsini bitirmek zorunda değilsiniz. Tok hissettiğinizde durun!

4. En az 6-8 kupa su ya da düşük kalorili ve aynı zamanda yüksek proteinli içecekler için. Karbonhidrat, kafein ve turunçgillerden uzak durun.

5.Reçete edilen Multivitamin/mineral suplementleri ve kalsiyumu talimata uygun olarak alın.

6. Yüksek proteinli içeceklerinizin protein tür ve miktarını takip edin. Günlük minumum 60 gr protein almalısınız.

Tam Sıvı Diyetinde besinlerin protein içeriklerine örnekler:

-        1 kupa yağsız ya da %1 yağlı süt = 8 gr protein

-        1 kupa Soya sütü ya da az yağlı laktozsuz süt = 8 gr protein

-        1 kupa az yağlı sütlü kremalı Süzme çorba(domates, mantar ya da mısır tanesi hariç) = 8 gr protein

-        Cerrah ve Diyetisyenin önerdiği suplementler

FAZ2
TAM SIVI DİYETİ
ÖRNEK GÜNLÜK MENÜ

  Aşağıda Tam sıvı diyetine başladığınızda yapabileceğiniz örnek günlük menü bulunmaktadır. Bu menü 60 gr protein ve 6-8 kupa sıvı içerir. Porsiyonlar her bireye göre değişebilir. Öğünleriniz 30 dakikadan az olmamalıdır.