Koruyucu Sağlık Hizmetleri
- Koruyucu Sağlık Hizmetleri
Hastalıklarla baş etmenin en kolay ve ucuz yolu, hastalığa yakalanmadan önce gerekli önlemlerin alınmasıdır. Bu alanda yapılan çalışmalara koruyucu sağlık hizmetleri denilmektedir.
Koruyucu sağlık hizmetlerinin amacı, hastalığın oluşmasını engellemek, hastalığın etkisini en aza indirmek ya da bunların yapılamadığı durumlarda hastalık ve engelliliğin ilerleyişini geciktirmektir.
Birimimizde yaş, cinsiyet ve rahatsızlık ayrımı yapmaksızın tıbbi bakım arayan her bireye sürekli ve kapsamlı tıbbi bakım sağlanması amaçlanmaktadır. Bu sürekli ve kapsamlı bakımın bir parçası uygun ve etkili girişimlerle hastanın sağlıklı olmasını sağlama ve iyilik durumunu geliştirmedir.
Hastanın sağlıklı olmasını sağlamak için tedavi edici hizmetlerle koruyucu sağlık hizmetleri birlikte sunulur. Günümüzde yaşam süresinin uzaması, kronik hastalıklarda artışı da beraberinde getirmiştir. Söz konusu kronik hastalıkların (diyabet/şeker hastalığı, hipertansiyon/yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, obezite/fazla kilo, kanser gibi) çoğu önlenebilir nedenlere bağlıdır.
Koruyucu sağlık hizmetleri; hastalığın nasıl başladığı ya da kişileri nasıl hasta ettiğine göre koruma mekanizması geliştirilerek, bilinen veya yeni yöntemlerle epidemiyoloji bilimi çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Koruyucu sağlık hizmetlerinin temel enstrümanı olan epidemiyoloji; bir hastalık veya tehlikenin nedenlerinin, bağlantılı olduğu durumların etkilediği birey veya çevre koşullarının tanımlamasını, dağılımını, sıklığını inceleyen bilim dalıdır.
Koruyucu sağlık hizmetleri, bir hastalığın kişi veya toplumda hangi aşamada olursa olsun ilerlemesinin (progresyon) durdurulmasını amaçlar. Bu alanda yürütülen çalışmalar, çevreye yönelik ve insana yönelik olmak üzere ikiye ayrılırlar. Çevreye yönelik uygulamalar sağlık çalışanlarının yanında kimyager, mühendis, veteriner gibi mesleklerle birlikte yürütülürken; insana yönelik koruyucu hekimlik uygulamaları temelinde hekimin bulunduğu tüm sağlık çalışanları ile birlikte sunulan koruyucu sağlık hizmetleridir.
Kişiye yönelmiş Koruyucu sağlık hizmetlerine gelince; bu hizmetler aşağıda belirtilen 4 grupta toplanır:
- Duyarlı kişilerin aşılanması
- Kişilerin uygun beslenmelerini sağlama
- Sağlam kişilerin, erken teşhis amacıyla, periyodik muayenesi, genel taramalar
- Kişilerin sağlık konusunda eğitilmeleri
Günümüzde koruyucu sağlık hizmetlerinin çoğu birinci basamak sağlık çalışanları tarafından sağlanmaktadır. Birinci basamak sağlık çalışanları hasta, sağlıklı ve risk grubunda olan ve hizmete ulaşmak isteyen bireylerin ücretsiz şekilde başvurabildiği ve aile hekimliklerinden okul aşılamalarına, evde sağlık hizmeti sunumundan, beslenme danışmanlığına kadar uzanan geniş yelpazede hizmetlerini sunmaktadırlar.
Uzm. Dyt. Zübeyde Semiz
Diyetisyen ve Beslenme Uzmanı
