Diyabet Nedir?
- Diyabet Nedir?
- Tip 1 diyabet;
- Tip 2 diyabet;
- Diyabet Neden Olmaktadır?
- Diyabetin Belirtileri
- Diyabetin Tanısı
- Diyabetin Sebep Olduğu Sağlık Problemleri
- Tedavi Yöntemleri
Şeker hastalığı olarak bilinen diyabet vücuttaki salgı bezinin yeteri kadar insülin hormonunu üretemediği ya da üretilen insülin hormonunun etkin kullanılamadığı hallerde gelişen ve yaşam boyu sürmekte olan hastalıktır. Şeker hastalığı olan bireylerin yedikleri besinlerdeki glikozu kullanamamaktadır. Bu nedenle de kan şekeri yükselmektedir.
Diyabet hastası olmayan bireylerin açlık halinde kan şekeri düzeyleri 120 mg/dl olurken tokluk halinde kan şekerleri 140 ml/dl değerlerinin üzerine çıkmamaktadır. Ölçülecek olan açlık ve tokluk değerinin bu değerler üzerine çıkması bireyde diyabetin var olduğunu göstermektedir. Diyabet ikiye ayrılmaktadır. Gerçekleştirilen bu ayrım ise tip 1 ve tip 2 şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Tip 1 diyabet;
Diyabet çeşitleri arasında daha az görülürken diyabet hastalarının %10’luk bir kısmı bu grup içerisinde yer almaktadır. Bu grup içerisindeki hastaların büyük çoğunluğunu gençler ve çocuklar oluşturmaktadır. Vücudun olması gerekenden az miktarda insülin üretmesi ya da insülin üretememesinden kaynaklanmaktadır. Bu durum da bireyin kan glikozu düzeyini kontrol altına alınabilmesi için her gün insülin enjeksiyonuna ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymaktadır. Tip 1 diyabet kişilerin vücutlarının glikozu kullanamamaları ve buna bağlı glikozun birikmesinden kaynaklanmaktadır. Bu hastalığın tetikleyici ve risk unsurları tam olarak bilinememektedir. Fakat çevre ve gen faktörlerinden ileri geldiği düşünülmektedir.
Tip 2 diyabet;
En yaygın diyabet türünü oluşturmaktadır. Genellikle yetişkin bireyleri etkilemekte ve vücudun insülini etkili bir şekilde kullanılamamasından kaynaklanmaktadır. Tip 2 diyabet kişilerin insüline karşı etkili bir şekilde yanıt verememesi kaynaklı olarak kan şekerinin yükselmesinden kaynaklanmaktadır. Genetik faktörler kadar fiziksel aktiviteler ve yeme alışkanlıkları da etkili olmaktadır.
Diyabet Neden Olmaktadır?
Şimdilerde yaygınlaşan ve sıklıkla söz ettiren hastalıklar arasında yer almaktadır. Diyabet hastalığında oluşmasını etkileyen çok sayıda faktör bulunsa da etkenlerden söz konusu olabilmektedir.
- Aşırı hareketsizlik.
- Yağlı veya şekerli gıdalar.
- Yağlı, şekerli veya asitli gıdalar.
Diyabetin Belirtileri
Diyabet çeşitlerinin belirtileri birbiriyle benzer şekilde kendisini gösterse de temel farklılıkları görüldükleri zamanlar noktasında olmaktadır. Tip 1 tipik bir şekilde aniden kendisini gösterirken tip 2 belirtilerinin kendisini göstermesi yıllar alabilmektedir.
- Normal olmayan susama ve ağız kurumaları,
- Sık sık idrara çıkma,
- Sürekli açlık,
- Görmede bulanıklık,
- Yorgunluk hissi,
- Enerjide düşüklük,
- Yatağı ıslatmak,
- El ve ayaklarda karıncalanmalar ya da uyuşmalar,
- Cilt enfeksiyonlarının sayısında artış,
- Yaraların iyileşme süresinde gecikme gibi belirtilerle kendisini göstermektedir.
Diyabetin Tanısı
Diyabet hastalığının tanısı için açlık kan şekerinin veya oral glikoz tolerans testinin ölçümlerinin yapılmasıyla tespit edilmektedir. Gerçekleştirilecek olan testlerin neticesinde açlık kan şekerinin 100 – 125 mg/dl aralığında olması beklenirken bu aralığın üzerine çıkması halinde diyabetin varlığından söz konusu olurken oral glikoz tolerans testlerinin sonucununsa 140 – 199 mg/dl olması beklenmektedir. Bu nedenle de değerlerin aralığın üzerinde olması diyabet tanısında önemli rol oynamaktadır.
Diyabetin Sebep Olduğu Sağlık Problemleri
Diyabet dünya kapsamında sağlık harcamalarının %5-%10’luk kısmının harcandığı tahmin edilmektedir. Diyabet ciddi bir sağlık sorunu olmasının yanı sıra bu hastalığa sahip kişilerde farklı sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.
- Yetişkin bireylerde görme kaybı,
- Körlük,
- İleri diyabet vakalarında parmak ya da bacak ampütasyonları,
- Kalp enfarktüsü,
- Felç,
- Böbrek hastalıkları gibi sağlık sorunlarına neden olmaktadır.
Tedavi Yöntemleri
Şeker hastalığı kronik bir hastalık olması nedeniyle net bir tedavi yönteminden bahsetmek söz konusu değildir. Fakat kan şekeri seviyesi normal çerçevede tutulması hastalıkta karşılaşılabilecek etkilerin en alt düzeye indirilmesinde önemli rol oynamaktadır.
Diyabet hastalığının kontrol altına alınabilmeleri için hastaların kendi kan şekerlerini kontrol etmeleri, düzenli ve düzgün beslenme alışkanlıklarının olması, egzersiz yapması uzun süreli komplikasyon oluşmasının önüne geçmektedir. Sigara kullanılmaması, tansiyon ve kolesterol değerlerinin kontrol altına alınması da hastalık tedavisinde önemli rol oynamaktadır.
