Anormal Rahim Kanamasının Teşhis ve Tedavisi
- Anormal Rahim Kanamasının Teşhis ve Tedavisi
- Anormal Rahim Kanamasının Belirtileri Nelerdir?
- Anormal Rahim (Uterin) Kanamasının Teşhisi Nasıl Konur?
- Anormal Rahim Kanamasının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Sonuç
Kadın sağlığı, toplumun ve bireylerin genel refahını etkileyen kritik bir konudur. Kadınlar yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilecek birçok sorunla karşılaşabilirler. Üç yazılık seri yazımda, "Anormal Rahim Kanaması" olarak bilinen bir durumu ele aldım. İlk yazıda “Normal Adet Döngüsü” konusunu, ikinci yazıda “Anormal Rahim Kanamasının Nedenleri” konusunu işlemiştim. Serinin bu son yazısını “Anormal Rahim Kanamasının Teşhis ve Tedavileri” oluşturuyor.
Anormal Rahim Kanamasının Belirtileri Nelerdir?
- Adet dönemi dışı kanama veya lekelenme
- Adet süresinin uzunluğunun artması
- Aşırı adet kanaması (menoraji)
- Düzensiz adet dönemleri
- Karın ağrısı
- Bitkinlik, halsizlik, çarpıntı, gözde kararma
Anormal Rahim (Uterin) Kanamasının Teşhisi Nasıl Konur?
Anormal rahim kanamanın teşhisi, bir kadın doğum uzmanı tarafından yapılmalıdır. Öncelikle adet döngüsünün düzeni detaylı bir şekilde alınır. Kanama süresi, miktarı hesaplanır. Ara kanama durumu var ise döngüsel olup olmadığı tespit edilir. Hastaya ait risk faktörleri detaylı olarak sorgulanır. Aile öyküsü detaylı olarak sorgulanır sonrasında ise hastanın fiziksel muayenesi yapılır. Fiziksel muayene ise karından ya da vajinal bölgeden yapılan ultrasonografiler ile, rahim duvarını kamera bazlı sistemlerle (histeroskopi), bazen de MR (manyetik rezonans) ve BT (tomografi) kullanılarak anatomik yapısal bir sıkıntı olup olmadığı kontrol edilir. Hastanın mutlaka kan testleri yapılarak pıhtılaşma ile ilgili, özellikle tiroit hormonu ve süt hormonu gibi hormonlarına bakılarak değerlendirme yapılır. 35 yaş üzerinde risk faktörü olan hastalarda, (obezite, diyabet, ailede rahim kanseri öyküsü, bazı kalıtsal bozukluklar) rahim duvarından biyopsi örneklemesi yapılarak, 40 yaş üzeri risk faktörü olmasa dahi anormal rahim kanaması ile gelen hastalarda rahim duvarı düzensizliklerini ve rahim duvarı kanserini atlamamak açısından rahim duvarından biyopsi alınarak süreç yönetilir.
Anormal rahim kanamanın teşhisi, hastanın özel durumuna ve semptomlarına bağlı olarak değişebilir. Kadın doğum uzmanı, tanı koymak ve altında yatan nedeni belirlemek için uygun testleri ve muayeneleri yönlendirecektir. Tedavi seçenekleri, tanıya dayalı olarak belirlenir ve hastanın sağlığını en iyi şekilde iyileştirmeyi amaçlar.
Anormal Rahim Kanamasının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Anormal rahim kanamanın tedavi yöntemleri, altta yatan nedenlere, hastanın yaşına, sağlık durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişebilir. Tedavi, bir kadın doğum uzmanı tarafından kişiselleştirilir. İşte anormal rahim kanamanın tedavi yöntemleri:
Anormal rahim kanamanın tedavi yöntemleri, altta yatan nedenlere, hastanın yaşına, sağlık durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişebilir. Tedavi, bir kadın doğum uzmanı tarafından kişiselleştirilir. İşte anormal rahim kanamanın tedavi yöntemleri:
- Hormonal Tedavi:
- Oral Kontraseptifler (Doğum Kontrol Hapları): Doğum kontrol hapları, içerisinde yer alan östrojen ve progesteron hormonu sayesinde düzensiz veya aşırı kanamayı kontrol altına alabilir. Hormon seviyelerini düzenler ve daha düzenli bir adet döngüsü sağlayabilir. Östrojen için risk faktörü olan hastalarda sadece progesteron içeren hormon ilaçları ile de kanamalar düzene sokulabilir.
- Hormonlu Spiral (Mirena): Hormonlu spiral, rahim içine yerleştirilen bir cihazdır ve uzun vadeli doğum kontrol sağlamanın yanı sıra rahim duvarını ciddi oranda salgıladığı progesteron hormonu ile baskılayarak aşırı kanamanın azaltılmasına yardımcı olabilir.
- Histeroskopi: Histeroskopi, rahim içini doğrudan gözlemlemek için kullanılan kamera sistemidir. Anormal kanamanın sebebi polip veya rahim duvarına uzanan myom ise histeroskopik yöntemlere hızlı ve kolayca çıkarılarak süreç tamamlanır. Günübirlik bir işlem olup yatış gerektirmez.
- Endometrial Ablasyon: Endometrial ablasyon, rahim iç tabakasının (endometrium) inceltilmesi veya tamamen çıkarılması işlemidir. Enerji kullanarak rahim duvarı yakılır ve fonsiyonel yani çalışan rahim duvar ortadan kaldırılır. Bu prosedür, aşırı kanama sorunlarını hafifletmek için kullanılabilir. Rahmini aldırmak istemeyen hastalar için uygundur.
- Myomektomi: Myom sebebi ile anormal rahim kanaması yaşayan hastalarda yerleşim yerine göre laparoskopik( kapalı teknik), abdominal(açık teknik) veya vajinal bölgeden yaklaşılarak myomlar çıkartılabilir.
- Histerektomi: Histerektomi, rahmin tamamen çıkarılması işlemidir. Bu seçenek, aşırı kanama sorunlarını çözmede son çare olarak kullanılır. Laparoskopik(kapalı yöntem) - abdominal (açık yöntem) – vajinal – robotik yöntemler ile yapılabilmedir. Günümüzde artık minimal invaziv dediğimiz laparoskopik cerrahiler daha ön planlandadır. Bu yöntemin daha az hastanede kalış, daha az yara yeri enfeksiyonu, daha az ağrı ve sosyal hayatına daha hızlı dönüş gibi avantajları vardır.
- Tedaviye Yönelik Diğer Yöntemler: Tedaviye yönelik diğer seçenekler arasında embolizasyon (kan damarlarını tıkamak için kullanılır), radyoterapi veya kemoterapi (örneğin kanser durumlarında) bulunabilir.
Tedavi, hastanın spesifik durumuna ve anormal kanamanın nedenine bağlı olarak belirlenir. Tedavi sırasında hastanın semptomlarını takip etmek ve düzenli doktor kontrolüne devam etmek önemlidir. Anormal rahim kanamanın tedavisi genellikle başarılıdır ve hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
Sonuç
Anormal rahim kanama, günlük hayatta birçok kadının karşılaştığı önemli bir sağlık sorunudur. Her hastanın kendine ait bir adet döngüsü olabilir ancak her adet döngüsünün normal olmadığı, bu normallerin sınırlarının olduğu bilinmelidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bu sorun yönetilebilir. Hastada herhangi bir anormal kanama belirtisi varsa, bir kadın doğum uzmanına başvurması oldukça önemlidir.
Op. Dr. Erkan Aslan
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı