Gebelikte Uygulanan Tarama ve Testler
- Gebelikte Uygulanan Tarama ve Testler
- Gebelikte Neden Test Uygulanmalıdır?
- Gebelikte Testler ve Zamanları
Gebe olan her kadının hayali sağlıklı bir hamilelik süreci ve bebeğini kucağına almaktır. Bebeğin ve annenin sağlığını kontrol altında tutmak ve bebeğin gelişiminde bir sıkıntı olup olmadığını anlamak için yapılan testleridir. Peki, Gebelikte uygulanan tarama ve testler nelerdir? Dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Anne ve bebek sağlığı?
Gebelikte Neden Test Uygulanmalıdır?
Gebelik başlangıcından itibaren sürekli gözlem altında geçirilen bir süreçtir. Bu hizmeti birinci basamak sağlık kuruluşu olan aile sağlığı merkezleri vermektedir. Bunun dışında doğum hemşireleri veya koçlarından yardım olarak bu süreci umduğunuzdan daha kolay atlatabilirsiniz. Maddi imkanınız kısıtlı ise aile sağlığı merkezlerini seçmek uygun olacaktır. Sürekli tarama testleri uygulamaktaki ve bu süreci kontrol altında tutmaktaki asıl amaç anomalilerdir. Anomalili bebek doğurmak her yaş grubundaki kadınlarda görülebilen bir rahatsızlık. İnsanlarda genetik bilgilerine ait çift kromozom bulunur. Normal olanı kopya kromozomdur, bunlardan 3 kopya bulunması kromozol anomalidir. En sık rastlanan anormallik down sendromu olarak bilinen “trizomi 21” dir. Ultrason görüntüleme teknikleri ile bebeğin yapısal sorunları ortaya çıkmaktadır. Herhangi bir risk olduğunda çözüm yöntemleri aile ile konuşulur. Kritik kararı vermesi gereken kişi ailedir. Bu testler doğru zamanda yapılmalı ve doğru sonuç verildiğinden emin olunmalıdır.
Gebelikte Testler ve Zamanları
İkili tarama testi: Gebeliğin 11 ila 14. Ayında yapılması gereken bir testtir. Test sonucu 1/250’den küçük ise risk olarak görülebilir. Gebenin kanındaki PAPP-A ve f B-HCG faktörlerinin toplumdaki ortalama düzeyine bakılarak rapor edilir. Güvenirliği yüksek olan bir tarama testidir. Down sendromu başta olmak üzere bazı kromozom bozuklukları için risk aralığını gösteren kan testi yapılıyor.
İlk üç ay tarama testi: Bebeğin kollarına burun kemiğinin olup olmadığına beynine ve böbreklerine bakılır. Yani bebeğin vücut gelişiminde varsa anormallikler tespit edilmeye çalışılır. Tüm bu işlemler sertifikası bilgisayarlarda sertifika edilerek anomilerin bebekte var olup olmadığını tespit etmektedir. Down sendromlu bebekleri bulma oranı %90 ila 95 arasındadır.
Kombine ikili tarama testi: Ense kalınlığı ölçümü yapılan bu testte anne yaşı ve gebelik yaşı ihmal edilmeden risk hesaplanır. Ense kalınlığının fazla çıkması durumunda gebelik kaybı ve kromozomal anomali gözlenebilir. Bu test gebeliğin 11 ila 14. Haftaları arasında yapılmaktadır.
Üçlü tarama testi: Gebeliğin 15 ila 19. Haftaları arasında yapılır. Yine toplum ortalamasına göre değerlendire yapılarak rapor edilir.
Dörtlü tarama testleri: Kombine ikili test haftasını kaçıranların bu testi yaptırmaları yerinde olacaktır. Bu tarama testi gebeliğin 16 ila 18 haftaları arasındaki uygun bir zaman diliminde yapılmaktadır.
Entegre tarama testleri : Hassasiyeti %93 olan bu test dörtlü tarama testi ile beraber 16 ila 20. Haftalar arasında yapılmaktadır.
Şeker yüklemesi : Gebelik te gebelik hormonlarının etkisiyle diyabeti olmayan kadınların gestasyonel diyabet adı verilen gebelik şeker hastalığı ortaya çıkabiliyor. Tanısı konulduktan sonra tedavisi için önlemler alınmazsa intrauterin dönemde doğum sırasında ve doğum sonrası süreçte büyük problemlere yol açabiliyor. Bu nedenle 24 ila 28. Haftalar arasında 75 gr şeker yükleme testi yapılıyor bir diğer test ise 50 gr şeker testi olup düşük çıkması sonucunda 100 gr şeker yükleme testi yapılıyor. Ayrıca idrar tahlili tam kan sayımı ve idrar kültürü gebelikte ara ara tekrarlanmalıdır. Rh uygunsuzluğu görülen gebelerde 28. Haftada indirect coombs testi tekrarlanarak rh uygunsuzluğu olan gebelerde kan uyuşmazlığı iğnesi yapılması gerekiyor.
