Beyin Tümörü Nedir?

Beyin tümörü, beyindeki anormal hücrelerin büyümesidir.
 

Beyinde ortaya çıkan birçok tümör türü vardır. Bütün beyin tümörleri kanserli değildir (iyi huylu), bazı beyin tümörleri kanserlidir. Beyinde başlayan beyin tümörleri (birincil beyin tümörleri), vücudun diğer bölgelerinde başlayan ve metastatik beyin tümörleri olarak beyne yayılabilen kanserler.

Beyin tümörleri çok farklı oranlarda büyür. Bir beyin tümörünün yeri ve hızı sinir sisteminin işleyişini nasıl etkilediğini belirler.

Beyin tümörleri için tedavi seçenekleri beyin tümörünün türüne, boyutuna ve konumuna bağlıdır.

Beyin tümörlerinin semptomları, beyin tümörünün boyutuna, yerine ve büyüme hızına bağlı olarak büyük farklılıklar gösterir.

Beyin tümörlerinin sebep olduğu yaygın belirti ve semptomlar şunlardır:

• Yeni veya farklılaşan baş ağrısı
• Daha sık ve şiddetli baş ağrıları
• Mide bulantısı veya açıklanamayan kusma
• Bulanık görme
• Kol veya bacakta his kaybı
• Dengeyi korumakta zorlanma
• Konuşmakta zorlanma
• Çok yorgun hissetme
• Günlük hayatta kafa karışıklığı yaşama
• Nöbet geçirme
• Karar vermekte zorlanma
• Kişilik ve davranış değişiklikleri

Ne zaman doktora gitmeliyim?

Endişe verici belirti veya semptomlarınız devam ederse, doktorunuzla konuşun.

Beyin tümörü nedenleri? 

Birincil beyin tümörleri diye bilinen beynin kendisinde veya kraniyal sinirlerde, hipofiz bezinde ve epifiz bezini kaplayan zarda ya da yakın dokularda meydana gelir.

Birincil beyin tümörleri nasıl gelişir?

Beyindeki normal hücrelerin DNA'ları değiştiğinde (mutasyona uğradığında) ortaya çıkar. Bir hücrenin DNA'sı, hücreye ne yapacağını söyleyen talimatlar içerir. Mutasyonlar, hücrelerin hızla büyümesine ve bölünmesine neden olurlar. Bunun sonucunda, tümörü oluşturan anormal bir hücre kütlesi gelişir.

Yetişkinlerde, birincil beyin tümörleri, ikincil beyin tümörlerinden (vücudun başka bir yerinde başlayıp beyine yayılan) çok daha az yaygındır.

Birkaç tip birincil beyin tümörü vardır. Her tümör, karşılık gelen hücre tipine göre adlandırılır.

İkincil beyin tümörleri, kanser öyküsü olan kişilerde daha sık görülür. Nadiren metastatik beyin tümörleri, vücudun başka yerlerinde meydana gelen kanserin ilk belirtileri olabilir.

Erişkinlerde ikincil beyin tümörleri, birincil beyin tümörlerinden çok daha yaygındır.

Tüm kanserler beyne yayılabilir, en yaygın türleri şunlardır:

• Meme kanseri
• Böbrek kanseri
• Melanom
• Akciğer kanseri
• Kolon kanseri

Risk faktörleri nelerdir? 

Primer beyin tümörü gelişen çoğu insanda, tümörün nedenleri bilinmez. Bununla birlikte, doktorlar beyin tümörü risklerini artırabilecek birkaç faktör olduğunu söylerler.

Risk faktörleri şunlardır:

• Radyasyona maruz kalmak. İyonlaştırıcı radyasyon adıyla bilinen bir tür radyasyona maruz kalmak kişilerde beyin tümörü gelişme riskini artar. İyonlaştırıcı radyasyon örnekleri arasında kanseri tedavi etmek için uygulanan radyasyon tedavisi radyasyona maruz kalmayı içerir.
• Genetik beyin tümörü öyküsü. Ailesinde beyin tümörü öyküsü bulunan veya ailesinde beyin tümörü riskini yükselten genetik sendrom öyküsü bulunan kişilerde beyin tümörleri gelişebilir.

Teşhis nasıl yapılır?

Bir beyin tümöründen şüpheleniliyorsa, doktor aşağıdakiler gibi bir dizi test ve prosedür uygulayabilir:

• Nörolojik muayene. Nörolojik testler görme, işitme, denge, koordinasyon, güç ve refleks testlerini içerebilir ancak bunlarla sınırlı değildir. Bir veya daha fazla alandaki zorluklar, beynin hangi bölümlerinin beyin tümöründen etkilenebileceğine dair ipuçları sağlayabilir.
• Görüntüleme testleri. Manyetik rezonans görüntüleme, beyin tümörlerini teşhis etmek için yaygın olarak kullanılır. Bu tarama sırasında koldan damara boya enjekte edilebilir.
• Bazen bilgisayarlı tomografi veya pozitron emisyon tomografisi gibi diğer görüntüleme testleri önerilebilir.
• Anormal doku örneği alınır ve incelenir (biyopsi). Bir beyin tümörünü çıkarmak için biyopsi yapılabilir. Alternatif olarak, bir iğne ile biyopsi yapılabilir.
• İğne biyopsisi, beynin ulaşılması zor ya da çok hassas bölgelerindeki beyin tümörlerinde yapılabilir ve daha kapsamlı cerrahi ile hasar görebilir. Beyin cerrahı kafatasından küçük bir delik açılır. Ardından deliğe ince bir iğne sokulur. Doku bir iğne ile çıkarılır ve genellikle bir CT taraması veya MRI tarafından yönlendirilir.

 Daha sonra biyopsi örneği, kanserli ya da iyi huylu olup olmadığını tespit etmek için mikroskop altında incelenir. Böylece gelişmiş laboratuvar testleri, doktora prognoz veya tedavi seçenekleriyle ilgili ipuçları sağlayabilir. Beyin tümörünün tam tipini belirlemek için biyopsi örneğini incelemek karmaşık bir süreçtir. Tanıdan emin olunamıyorsa, her yıl çok sayıda beyin biyopsisinin değerlendirildiği bir tıp merkezinde yeni bir görüş almayı düşünün.

 Tedavi nasıl yapılır?

 Beyin tümörlerinin tedavisi, tümörün tipine, boyutuna, konumuna, genel sağlığa ve tercihlerine bağlıdır.

 Ameliyat

 Beyin tümörü ameliyat için ulaşılabilir bir bölgedeyse, cerrah beyin tümörünü mümkün olduğunca güvenli bir şekilde çıkarmaya çalışacaktır.

 Bazı beyin tümörleri ufaktır ve tam cerrahi rezeksiyon için çevredeki beyin dokusundan kolayca ayrılabilir. Bazı beyin tümörleri, çevreleyen dokudan ayrılamaz veya beynin hassas bölgelerine yakındır, bu da ameliyatı tehlikeli hale getirir. Bu gibi durumlarda, doktor mümkünse tümörü çıkaracaktır.

 Bir beyin tümörünün kısmi rezeksiyonu da semptomların giderilmesini sağlayabilir.

 Beyin tümörünü çıkarmak için yapılacak ameliyat enfeksiyon ve kanama gibi riskler taşır. Ayrıca tümörün bulunduğu beyin bölgesine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, göze bağlanan sinire yakın bir tümör ameliyatı, görme kaybı riski oluşturabilir.

 Radyasyon tedavisi 

 Radyasyon tedavisi, kanserli hücreleri yok etmek için x-ışınları ve protonlar gibi ışınları kullanır. Radyasyon tedavisi vücut dışında bir cihaz kullanılarak verilebilir (dış radyasyon) ya da çok nadiren vücudun içinden beyin tümörünün yakınına radyasyon yerleştirilebilir.

 Dış ışınlardan gelen radyasyon, yalnızca beynin tümörlü bölgelerine odaklanabilir veya tüm beyne uygulanabilir. Tüm beyin radyasyon tedavileri çoğunlukla vücudun diğer bölgelerinden beyne yayılmış ve beyinde birden çok tümör oluşturan kanseri tedavi etmek amacıyla kullanılır.

 Geleneksel olarak radyoterapide X-ışınları kullanılır, ancak bu tedavinin yeni bir şekli olarak protonlar kullanılır. Proton tedavisi, doktorun radyasyonu daha hassas bir şekilde uygulamasını sağlar. Çocuklarda beyin tümörlerinin tedavisinde ve beynin hassas bölgelerine çok yakın olan tümörlerin çıkarılmasında faydalıdır. Proton tedavisi, geleneksel X-ışını radyasyonundan daha az yaygındır.

 Radyasyon tedavisinin bilinen yan etkileri, aldığınız radyasyonun türüne ve miktarına bağlıdır. Radyasyon tedavisi sırasında veya hemen sonra yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, yorgunluk ve kafa derisi tahrişi bulunur.

 Kemoterapi

 Kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek kullanılan ilaçlardır. Kemoterapi ilaçları tablet olarak ağızdan alınabilir ya da damar içine enjekte edilebilir. Beyin tümörlerini yok etmek için kullanılan en yaygın kemoterapi ilacı temozolomiddir. Kanser tipine bağlı olarak başka kemoterapötik ilaçlar önerilebilir.

 Kemoterapinin yan etkileri, aldığınız ilacın türüne ve miktarına bağlıdır. Kemoterapi bulantı ve saç dökülmesine sebep olabilir.

 Beyin tümörü hücre testiniz, kemoterapinin size yardımcı olup olmadığını söyleyebilir. Sahip olunan beyin tümörünün türü de kemoterapi alıp almamaya karar vermenize yardımcı olabilir.

 Hedefe yönelik ilaç tedavisi 

 Hedefe yönelik ilaç tedavisi, kanser hücrelerinde bulunan belirli anormalliklere odaklanır. Hedefe yönelik ilaç tedavisi bu anormallikleri engelleyebilir ve kanser hücrelerini öldürebilir.

Bazı beyin tümörü türleri için hedefe yönelik tedaviler mevcuttur, diğerleri klinik deneylerde incelenmektedir. Doktorlar, hedefe yönelik tedavinin beyin tümörleri için etkili bir tedavi olup olmadığını görmek için kanser hücrelerini inceleyebilir.

Noroloji Uzmanlarımızdan Ön Bilgi Almak İçin Tiklayın