Gut Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Gut Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
- Gut Hastalığının Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
- Gut Hastalığı Komplikasyonları Nelerdir?
- Gut Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
- Gut Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
- Gut Hastalığı Nasıl Önlenir?
- Alternatif Tedaviler
Kişi gecenin ortasında ayağın başparmağının yanıyormuş hissiyle uyanabilir. O kadar sıcak, şişkin ve narindir ki, ağrının ağırlığı dayanılmaz hale gelir. Bu sorunlar, eklemlerde ani şiddetli ağrı, kızarıklık ve hassasiyet ataklarıyla karakterize bir artrit türü olan ciddi bir gut veya gut artrit atağına işaret edebilir. Gut, herkesi etkileyebilecek karmaşık bir hastalıktır, ancak erkeklerde gut gelişme olasılığı kadınlardan daha fazladır, kadınlar ise menopozdan sonraki dönemde özellikle guta duyarlıdır. Neyse ki, gut tedavi edilebilir ve gutun tekrar etme riskini azaltmanın yolları vardır.
Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Tipik olarak gut semptomları, gece boyunca, önceden uyarı olmaksızın, akut ve aniden ortaya çıkar. Belirtileri şunları içerir:
- Şiddetli eklem ağrısı: Gut, genel olarak ve esas olarak ayağın başparmağındaki büyük eklemi etkiler, ancak ayağın avuç içi, ayak bilekleri, dizler, eller ve pelviste bulunan diğer eklemleri de etkileyebilir. Gut tedavi edilmezse ağrı beş ila on gün sürebilir ve sonra kaybolabilir. Gut semptomları azalır ve rahatsızlık hissi, bu sürecin sonunda eklem normal şekline dönene, ağrı kesilene ve gut semptomları tamamen ortadan kalkıncaya kadar bir ila iki haftalık bir süre içinde kademeli olarak azalır.
- Enflamasyon ve kızarıklık: Etkilenen eklem (veya etkilenen bölge) şişer, kırmızıya döner ve çok hassas hale gelir.
Gut Hastalığının Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
Gut, ürik asit kristalleri bir eklem çevresinde birikerek iltihaplanmaya ve şiddetli ağrıya (bir gut krizi) neden olduğunda oluşur. Kanda yüksek düzeyde ürik asit bulunan insanlarda ürik asit kristalleri oluşur.
Vücut, vücutta ve iç organlar, hamsi, ringa, mantarlar ve kuşkonmaz gibi belirli yiyecek türlerinde doğal olarak bulunan bir madde olan pürini analiz etme sürecinin bir parçası olarak ürik asit üretir. Ürik asit genel olarak kanda çözünür ve böbrekler yoluyla idrara geçer. Bununla birlikte, vücudun çok büyük miktarlarda ürik asit üretebileceği veya böbreklerin çok az miktarda ürik asit salgıladığı durumlar vardır. Bu durumlarda ürik asit, eklem içinde veya çevre dokularda sivri (tırtıklı), iğne benzeri kristaller şeklinde birikir ve bunun sonucunda ağrı, iltihaplanma ve şişlik gelişir. Bu nedenle, vücutlarında yüksek düzeyde (konsantrasyonda) ürik asit bulunan kişilerde gut gelişme olasılığı daha yüksektir.
- Aşağıdakiler dahil birçok faktör vücuttaki ürik asit seviyesinde artışa neden olabilir:
- Yaşam tarzı faktörleri: Aşırı alkollü içecek tüketimi
- Tıbbi sorunlar: hipertansiyon, diyabet, hiperkolesterolemi, hiperlipidemi ve arterlerin daralması (ateroskleroz)
- Bazı ilaçlar: Tiyazid içeren bazı ilaçlar - bunlar hipertansiyon tedavisinde popülerdir - ve küçük dozlarda aspirin almak ürik asidi yükseltebilir. Aynısı, organ nakli geçirmiş kişiler tarafından alınan "anti-ret ilaçları" almak için de geçerlidir.
- Aile öyküsü: Ailede gut öyküsü
- Yaş ve cinsiyet: Gut, erkeklerde kadınlardan daha yaygındır. Erkeklerin kadınlardan daha erken yaşta gut gelişme olasılığı daha yüksektir - genel olarak 40 - 50 yaşları arasında, kadınlarda ise genellikle "menopozda" gut semptomları ve bulguları görülür.
Gut Hastalığı Komplikasyonları Nelerdir?
Gut hastalarında gutun kendisinden daha ciddi komplikasyonlar gelişebilir ve bunlar şunları içerebilir:
- Tekrarlayan gut
- İleri gut
- Böbrek taşı
Gut Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Gut teşhisine yardımcı olan testler şunları içerir:
- Eklemlerdeki sinovyanın incelenmesi
- Kan testi
Gut Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Genelde gut tedavisi ilaçlara dayanır. Bu ilaçlara hastanın sağlık durumuna ve tercihlerine göre hasta ile birlikte hekim tarafından karar verilir. Gut tedavisinde kullanılan ilaçlar şunları içerir:
- Steroid Olmayan Anti-Enflamatuar İlaçlar (NSAID'ler / NAID'ler)
- Kolşisin
- Steroidler
Gut Hastalığı Nasıl Önlenir?
Ek saldırı riskini azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır ve bunlar şunları içerir:
İlaçlar:
Doktorunuz, her yıl gut atakları geçiren veya daha az ancak daha ağrılı gut atakları geçiren kişilere ek atak riskini azaltacak ilaçlar almalarını önerebilir. Genel olarak gut atağı gelip geçtikten sonra koruyucu ilaç tedavisine başlanır.
Tedavi seçenekleri şunları içerir:
- Ürik asit üretimini engelleyen ilaçlar
- Ürik asit salgılanmasını iyileştiren ilaçlar
Beslenme ve gut:
Bazı diyet değişikliklerinin gut gelişme riskini azalttığı göstermiştir. Bununla birlikte, mümkün olan en az miktarda pürin içeren yiyecekler yemek mantıklıdır. Gut için doğru beslenmeyi denerken, aşağıdakileri takip etmeniz önerilir:
- Kırmızı et ve deniz ürünleri (deniz ürünleri) alımını azaltmak
- Alkollü içecek içmekten kaçının
- Az yağlı süt ürünleri alımınızı artırın
- Tam tahıllı ekmek gibi karmaşık karbonhidrat alımınızı artırın
Sağlıklı kilonun korunmasını sağlayacak miktarlarda tüketilme ihtiyacına dikkat edilmelidir. Kilo vermek vücuttaki ürik asit seviyesini azaltabilir. Bununla birlikte, oruç tutmaktan ve hızlı kilo vermekten kaçınmalısınız, çünkü bunlar ürik asit konsantrasyonunda geçici bir artışa neden olabilir.
Alternatif Tedaviler
Tedavi istenen sonuçları vermiyorsa, gut tedavisi için diğer tamamlayıcı veya alternatif tedavileri deneme imkanı vardır. Bu yöntemleri benimsemeye başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Hekim tercihleri ve riskleri değerlendirebilir ve alternatif tedavinin hastanın aldığı ilaçların etkinliğini engelleme veya etkileme riski olup olmadığını belirleyebilir.
Bazı insanların tamamlayıcı ve alternatif tedaviler hakkında çekinceleri var, ancak bugün birçok geleneksel doktor bu tedavileri araştırma olasılığına karşı büyük bir anlayış ve açıklık gösteriyor. Bu yöntemlerin sadece küçük bir kısmı klinik çalışmalarda test edildiğinden, gutun neden olduğu ağrının tedavisinde gerçek etkinliklerini tahmin etmek zordur. Bazı durumlarda, bu tedavilerin içerebileceği riskler net değildir.
Araştırılan gut için tamamlayıcı ve alternatif tedaviler şunları içerir:
Kahve: Araştırmacılar, ister normal ister kafeinsiz kahve içmek ile kanda düşük ürik asit seviyeleri arasında bir ilişki buldular, ancak bu çalışmaların hiçbiri kahvenin vücuttaki ürik asidi nasıl etkilediğini açıklayamadı. Mevcut kanıtlar, kahve içmeyenleri içmeye teşvik etmek için yeterli kanıt değildir, ancak araştırmacılara gut tedavisi geliştirmeleri için yeni ufuklar açma potansiyeline sahiptir.
C Vitamini: C vitamini içeren gıda katkı maddeleri kandaki ürik asit konsantrasyonunu azaltabilir. Bununla birlikte, henüz bu vitaminin gut tedavisi olarak etkililiğini inceleyen bir araştırma bulunmamaktadır. Az miktarda C vitamini vücuda faydalı ise büyük miktarlarda C vitamininin daha faydalı olacağını düşünmek yanlıştır. Aşırı dozda C vitamini vücuttaki ürik asit konsantrasyonunu artırabilir. Bu nedenle uygun C vitamini miktarı konusunda doktorunuza danışmanız önerilir. Başta portakal olmak üzere sebze, meyve ve turunçgillerin alımını artırarak C vitamini tüketimini artırmanın da mümkün olduğunu hatırlamakta fayda var.
Kiraz: Araştırmalar, kiraz yemek ile kandaki ürik asit konsantrasyonunun azalması arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir, ancak kirazların gut semptomları üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığı net değildir. Menüye kiraz ve böğürtlen (dikenli meyveler), yaban mersini (kızılcık) ve mor üzüm gibi diğer koyu meyveleri eklemek, gut tedavisini zenginleştirmenin ve geliştirmenin kesin bir yolu olabilir, ancak bu konuda bir doktora danışmak en iyisidir.
Gutun neden olduğu ağrıyla, azalmadan veya ilaçlar etkisini göstermeden önce başa çıkmaya yardımcı olabilecek diğer tamamlayıcı ve alternatif terapiler de mevcuttur. Örneğin, derin nefes alma ve meditasyon eğitimi gibi bazı rahatlama teknikleri - bunlar kişinin dikkatini acıdan uzaklaştırmaya yardımcı olabilir.