Sinematerapi: Sinemanın Psikolojik İyileştirici Gücü
- Sinematerapi: Sinemanın Psikolojik İyileştirici Gücü
- Sinematerapi Nedir?
- Sinema ve Psikiyatrinin Ortak Noktaları
- Sinemanın Psikoterapik Etkisi
- Sinematerapinin Aşamaları
- Sinematerapinin Yararları
Sinematerapi Nedir?
1895 yılında Lumiere kardeşler tarafından yapılan 40-50 saniyelik filmler ile hayatımıza giren sinema, tarihi süreç içinde çok yol kat etti ve hayatımızın bir parçası ve ayrıca insanlar için bir eğlenme ve rahatlama aracı oldu. Bazen gerçek yaşamdan, bazen ise fantezi dünyasından kesitler sunan sinema, görsel ve işitsel zenginliği ile insan üzerinde derin etkiler ve duygusal değişimler yaratabilmektedir. Bazı eleştirmenler tarafından anti-kahramanlar ve olumsuz davranış örnekleri de içerdiği için saldırgan davranışların ortaya çıkmasına katkıda bulunabileceği yönünde eleştirilmektedir. Bu açıdan bakıldığında sinemanın, seyircisi tarafından model alınması sonucu insan davranışları üzerinde değişim yapabilme yeteneği, olumlu davranışları pekiştirme ve iyileşme üzerinde de etkili olabilir.
Sinema ve Psikiyatrinin Ortak Noktaları
Sinema ve psikiyatrinin en önemli ortak noktası, her ikisinin de uğraşı alanının odağında ‘insan’ın olmasıdır. Her ikisi de insanların düşüncelerinin, duygularının ve davranışlarının üzerine odaklanır. Sinema ve psikiyatrinin iç içeliğini Schneider “Psikiyatri varolmasaydı, sinema mutlaka onu icat etmek zorunda kalırdı” diyerek vurgulamıştır.
Sinemanın Psikoterapik Etkisi
Sinema, psikoterapi sürecinde içgörü kazanılmasında bir metafor olarak terapistin elini güçlendirir. Kişinin gerçek hayat kesitine güvenli bir mesafeden bakmasına olanak sağlaması ile danışan tarafından daha kolay tolere edilebilmesi de danışan açısından avantaj sağlar.
Sinematerapinin Aşamaları
Sinematerapi 3 aşamada ilerler.
- Özdeşleşme aşaması: Danışanın filmdeki karakterler ile arasındaki benzerlikleri görmesi sağlanır. Bu kendi düşünce, duygu ve davranışlarını araştırmaya başlamasına yol açar.
- Katarsis aşaması: Filmdeki karakterlerin gözlenmesi ve kendisi ile aradaki bağlantıların hissedilmesi sonucu, daha önce bastırdığı duyguların açığa çıkması, boşaltılması ve bunun sonucunda arınmasına aracılık eder.
- İçgörü aşaması: Karakterin problemlerine ve çözüm yollarına tanıklık ederek, kendi yaşamındaki problemlere farkındalık kazanması ve yeni çözüm yolları üretebilme kapasitesinin artmasını sağlar.
Sinematerapinin Yararları
Sinematerapinin etkisini araştıran çalışmalardan elde edilen verilere göre, birçok psikiyatrik/psikolojik hastalıkların ve sorunların çözümünde etkili olduğu görülmüştür.
- Depresyon
- Alkol - madde bağımlılığı
- Obsesif kompulsif bozukluk
- Şizofreni
- Kişilik bozuklukları
- Yas süreci
- İlişki problemleri
- Tecavüz - taciz gibi travmatik durumlar
- Evlat edinme - edinilme gibi uyum süreci
Sağlıkla kalın…
Uzm. Dr. Tuba Öğer
Psikiyatri Uzmanı
