Surrenal Hastalıklar Nelerdir?
- Surrenal Hastalıklar Nelerdir?
Surrenal hastalıklar böbrek üstü bezinin bağlı bulunduğu hastalıklardır. Bu hastalıklar adından da anlaşılacağı gibi böbrek üstünde meydana gelen hastalıklardır. Hipofiz isimli bezin kontrolü ile böbrek üstü bezleri çalışmaktadır. Böbreküstü bezlerden kortizol ve katekolemin hormonlarının salınımı yapılmaktadır. Vücutta ani hareketlere yol açan adrenalin hormonlarını salgılanması böbrek üstü bezlerine bağlıdır. Bu hormonların aşırı salınımı feokromasitoma gibi yüksek tansiyon hastalıklarına neden olmaktadır. Kortizol hormonunun fazla salınımında hastanın kilo problemleri ortaya çıkmaktadır. Kilo fazlalığı, yüksek tansiyon, istenmeyen ve aşırı şekilde meydana gelen tüylenmeler, üreme fonksiyonlarının bozulması, cushing sendromu gibi istenmeyen durumlara yol açmaktadır.
Böbrek üstü bezlerinin her ikisinin birden olmaması ya da bir hastalık nedeni ile kaybedilmesi durumu hayatı idame ettiremeyecek, ölümcül hadiselere yol açmaktadır. Bu bezlerde salgılanan hormonların fazlalıkları yüksek tansiyon, azlıkları ise, surrenal yetmezliği olan addison denilen böbrek üstü yetmezliklerine yol açmaktadır. Bu nedenle kilo fazlalığı olan kişilerde metabolik kavram içinde incelenen yüksek tansiyon ve diyabet ile birlikte seyreden hastalıklarda böbrek üstü bezi fonksiyonlarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Surrenal hastalıklarda bir problem ile karşılaşılması durumunda bunun ortaya konularak tedavi edilmeye çalışılması hayati önem taşımaktadır.
Görüntüleme yöntemleri sıklıkla kullanıldığı için tomografide ya da emarda böbrek üstü bezinde irili ufaklı kitlelere rastlanmaktadır. Bu rastlanılan vakalara rastlantısal böbrek üstü kitleleri denilmektedir. Bu kitle ile karşılaşıldığı zaman ilk olarak yapılması gereken durum bu kitlenin hormon salgılayıp salgılamadığına bakılmalıdır. Kortizol ve adrenalin hormonlarına bakılarak kitlenin hormon salgısına bakılır. Eğer bu kitle hormon salgılamıyorsa yapılması gereken tek işlem bu kitlenin durumunu belirli aralıklar ile takip etmektir. Yıllık olarak düzenli bir şekilde hasta izlenilmektedir. Eğer hormon salgılıyor ise, çapına bakılmaksızın acilen ameliyat ile alınması gerekmektedir. Günümüzde yapılan sürrenal hastalıklara bağlı olarak oluşan kitlelerde ameliyatlarda sadece kitle değil, böbrek üstü bezinin tamamı alınmaktadır. Kitle 4cm. boyutundaysa veya bu boyutun üzerindeyse kanser riski taşıma ihtimali yüksek olduğu için acilen ameliyata alınması gerekmektedir. Ameliyat sonrasında hasta rutin kontroller ile normal yaşantısına dönebilmektedir. 2 yılda bir düzenli kontrol bu ameliyat sonrası için yeterli görülmektedir.
