Varikosel Tedavisi
- Varikosel Tedavisi
- Varikosel Nedir?
- Varikosel Belirtileri Nelerdir?
- Varikosel Nasıl Anlaşılır?
- Varikosel Tanısı Nasıl Konulur?
- Varikosel Hangi Durumlarda Tedavi Edilmelidir?
- Varikosel Tedavi Yöntemi
Varikosel Nedir?
Varikosel, kanı boşaltan testis toplardamarlarının bacaklarda ki varis tarzı genişlemesine klinikte verilen isimdir. Erkek kısırlığının en sık rastlanan ve düzeltilebilir sebeplerindendir. Genel popülasyonda erişkin yaşta %15-20 oranında görülürken, infertilite (kısırlık) nedeniyle araştırılan erkeklerde %25-40 oranında izlenmektedir. İkincil infertilite, yani daha önce çocuk sahibi olup tekrar çocuk istemi ile başvuranlarda ise bu oran % 60’a kadar çıkabilmektedir. Anormal sperm analizi bulunan kısırlık yakınması olan erkeklerin %25’inde varikosel saptanmıştır. Klinik olarak varikosel en sık (%75-95 oranında) sol taraf yumurtalıkta görülmektedir.
Varikosel sperm kalitesini bozarak kısırlığa neden olabilir, testisten erkeklik hormonu (testosteron) üretimini olumsuz etkileyebilir ve yanı sıra testiste ağrıya ve dolgunluk hissine neden olabilir. Varikosele bağlı kısırlık testiküler ısı artışı, artmış venöz basınç, artmış testiküler kan akımı, hormonal bozukluklar, toksik maddelerin birikmesi, artmış reaktif oksijen türleri, artmış germ hücre apopitozisi ve moleküler/genetik değişiklikler gibi birçok faktöre bağlı olabilir.
Varikosel Belirtileri Nelerdir?
Varikosel hastalığının tanısı ve tedavisi için belirtiler oldukça önemlidir.
Varikosel, testis üzerinde;
- Şişlik
- Kabarıklık
- Testiste ağrı şeklinde belirti verebilir.
Damarlarda oluşan genişleme, bir süre sonra dışarıdan görülecek kadar belirginleşir ve bacaklarda görülen varis benzeri bir şekil alabilir. Testislerdeki şişliğin yanı sıra terleme ve sıcaklık hissi de varikosel belirtileri arasında yer alır. Nadir olarak görülen testislerde küçülme meydana gelir ve bu da varikosel belirtilerinden biri olarak bazı hastalarda görülebilir.
Varikosel Nasıl Anlaşılır?
Dikkatli kişiler kendi kendini muayene ederken testis üzerindeki düzensizlik, şişlik ve ya ağrıdan varikoseli belirleyebilir. Varikosel in teşhisi daha çok kısırlık şikâyetiyle yapılan başvurularda doktor muayenesi sırasında konulur. Bunun yanı sıra; uzun süre ayakta kalma, spor veya cinsel aktivite gibi efor gerektiren durumların ardından ağrılar oluşuyor ise bu durum da varikosele işaret edebilir.
Varikosel Tanısı Nasıl Konulur?
Tecrübeli bir üroloji uzmanının yapacağı muayene, teşhiste en önemli yöntemdir. Muayene mutlaka ayakta yapılmalıdır. Fizik muayene en değerli yöntemdir. Muayeneye göre varikosel 3 dereceye ayrılır:
1. Grade I (derece I): En hafif derecedir. Ayakta muayenede ancak öksürük/ıkınma gibi manevralarla damarlar gelir.
2. Grade II (derece II): Orta derecedir Ayakta muayenede karın içi basıncını artırmaya gerek kalmaksızın el ile muayenede anlaşılan genişlemiş damarların olduğu evredir.
3. Grade III (derece III): En ağır derecedir. Varisli damarların ayakta gözle görülmesi söz konusudur. Karın içi basıncını artıran durumlarda el ile varisli damarları hissetmekle ortaya konur.
Tanıda ikinci basamağı, fizik muayeneyi güçleştiren durumların varlığında yapılan skrotal renkli doppler ultrasonografi tetkiki oluşturur. Bu tetkikle hastalanmış damarların çapları ve bu damarlara kirli kanın geri dönüp dönmediği ile testiste hacim kaybının olup olmadığı,ortaya çıkar.
Subklinik Varikosel: Fizik muayenede tespit edilememiş̧, ancak radyolojik yöntemlerle tanı konulmuş varikosele verilen isimdir. Subklinik varikoselin tedavi edilmesinin, sperm parametreleri ve gebelik oranları üzerindeki etkisi kesin olarak ispatlanmış değildir.
Varikosel Hangi Durumlarda Tedavi Edilmelidir?
- Elle muayene edilebilir varikosel olması,
- Çiftin bilinen kısırlık yakınmasının bulunması,
- Kadın partnerin fertilitesinin normal olması veya potansiyel olarak düzeltilebilecek bir kısırlık nedeninin bulunması,
- Erkek partnerin bir veya daha fazla anormal sperm parametreleri (sperm sayı, motilite veya morfolojide bozulma) veya sperm fonksiyon testlerine sahip olması.
Varikosel Tedavi Yöntemi
Mikrocerrahi (mikroskopik) Varikosel Ameliyatı, varikosel hastalığının ameliyat ile düzeltilmesi için tüm dünyada en çok kabul gören tedavi yöntemidir Bu ameliyatta operasyon mikroskopu kullanılır. Bu mikroskop, 15 kata varan büyütmeler ile damarsal yapıların daha iyi görülmesini sağlar. Bozulmuş kan akışı nedeniyle ortadan kaldırılması gereken venöz yapılar temizlenirken, testise kan getiren atardamarlar, lenf damarları ve sperm kanalı korunur. Bu yöntem ile varikosel tekrarlaması, atardamar yaralanması ve ameliyat sonrası hidrosel oluşumu (testis içinde sıvı toplanması) gibi komplikasyon oranları en düşük ve ameliyat sonrası sperm parametrelerinde iyileşme ve gebelik oranları diğer yöntemlerden daha yüksektir. Varikoselektomi ameliyatı sonrası evde 1 günlük istirahatten sonra günlük işlere dönülebilir. Cinsel aktivasyona1-2 hafta sonra, ağır iş yaşamı ve spor faaliyetlerine de 2-4 hafta sonra izin verilir.
